بوتیل گلایکول (Butyl Glycol) که با نام 2-بوتوکسی‌اتانول (2-Butoxyethanol) نیز شناخته می‌شود، یک حلال آلی پرکاربرد در صنایع مختلف است. این ماده به دلیل خواص شیمیایی منحصر به فرد، هم در محصولات صنعتی و هم در محصولات مصرفی استفاده می‌شود.

مشخصات بوتیل گلایکول

  • فرمول شیمیایی: C₆H₁₄O₂
  • شماره CAS: 111-76-2
  • شکل ظاهری: مایعی بی‌رنگ با بوی ملایم
  • حلالیت: محلول در آب و بسیاری از حلال‌های آلی
  • نقطه جوش: حدود 171 درجه سانتی‌گراد
  • دانسیته: 0.90 گرم بر سانتی‌متر مکعب

کاربردهای بوتیل گلایکول

  1. صنعت رنگ و پوشش‌ها:

    • به عنوان حلال در رنگ‌های لاتکس، لاک‌ها و پوشش‌های صنعتی
    • افزایش خاصیت جریان‌پذیری رنگ‌ها و جلوگیری از ایجاد رد قلم‌مو

  2. مواد شوینده و پاک‌کننده‌ها:

    • یکی از ترکیبات اصلی در تولید پاک‌کننده‌های صنعتی و خانگی
    • قدرت بالای حل‌کنندگی چربی‌ها و آلودگی‌های روغنی

  3. صنایع چاپ و جوهر:

    • استفاده در جوهرهای چاپ برای بهبود کیفیت پخش رنگ
    • جلوگیری از خشک شدن سریع جوهر روی سطوح

  4. صنایع نفت و پتروشیمی:

    • به عنوان سورفکتانت در استخراج نفت خام
    • استفاده در فرمولاسیون برخی از ضدیخ‌ها

  5. صنعت داروسازی و آرایشی:

    • حضور در برخی فرمولاسیون‌های دارویی و آرایشی به عنوان حلال

مزایا و ویژگی‌های بوتیل گلایکول

✔ قدرت حلالیت بالا – حل‌کننده مؤثر چربی‌ها، روغن‌ها و رزین‌ها
✔ فراریت متوسط – تبخیر مناسب بدون خشک شدن سریع
✔ سازگاری با محیط‌های آبی و آلی – قابلیت استفاده در ترکیبات مختلف

ایمنی و نکات زیست‌محیطی بوتیل گلایکل

⚠ سمیت: تماس مستقیم با پوست یا استنشاق بخارات بوتیل گلایکل ممکن است باعث تحریک پوست، چشم و سیستم تنفسی شود.
⚠ قابلیت اشتعال: این ماده قابل اشتعال است و باید دور از حرارت و جرقه نگهداری شود.
⚠ استانداردهای زیست‌محیطی: در صورت استفاده نادرست می‌تواند به محیط‌زیست آسیب بزند؛ دفع آن باید مطابق با قوانین زیست‌محیطی انجام شود.

بوتیل گلایکل یکی از حلال‌های مهم صنعتی است که در طیف وسیعی از کاربردها، از رنگ و پوشش‌ها گرفته تا شوینده‌ها و جوهرهای چاپ، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، به دلیل خواص شیمیایی آن، استفاده از این ماده نیاز به رعایت نکات ایمنی دارد.